Month: April 2021

Ծույլ-գետը

Ծույլ-գետը

 

Կաթ-կաթ-կաթ…  կաթ`տոթին, կաթ` հովին,  շոգին,  հովին,  օր ու  գիշեր կաթ-կաթ-կաթ: Մեկ ձյուն է,  մեկ անձրև,  կարող է՝ հազար տարի որ ապրես, մեկ էլ տեսար իմացար…

Ամբողջ օրը չորս  պատի մեջ, ալարում ես  մտածել: Ալարում ես հաց ուտել, հա՜ց ուտել:  Ալարում ես վեր կենալ, վե՜ր կենալ,  նույնիսկ պառկել ալարում ես, ալարում ես, ալարո՜ւմ:  Տեսնես` ի~նչ է պատահել. Ծույլ- գե~տն է վարարել…

Ի~նչ էլ լավ է Ծույլ-գետի վրա… Լողում եմ, լողում իմ Ծույլ — նավակով: Ինչքա~ն լայն է, ինչքա~ն խոր, լայն ու խոր, լայն ու խոր: Ա~յ քեզ Ծույլ գետ… Էս ի~նչ լավ է, լա~վ է, լա~վ…

Ես նավակով լողում եմ, լողո՜ւմ,  թիակները պտտվում են, պտտվո՜ւմ: Շատ եմ ուզում մի ձուկ որսալ, հսկա մի ձուկ: Ալարում եմ մի ձուկ որսալ, հսկա մի ձուկ: Լավ կլիներ` ի՛նքը ընկներ նավակի մեջ:  Լավ կլիներ:

Արի ու տես` ձուկն էլ մոտիկ չի գալիս: Տեսնես՝ ինչ է մտածում, որ մոտ չի գալիս: Կարող է` նա±վն է բարձր: Արի փորձեմ մի բան անել: Կացինը վերցրի, նավը ծակեցի: Ջուրն էլ հոսեց ուղիղ նավի մեջ: Նավս էլ սուզվեց ու սուզվեց,  իջավ ջրի հատակը: Ձուկն էլ շուրջը` ծո~վ: Դե լավ, ծով չէ, մի մե~ծ գետ: Մնում է` պոչից բռնես, բռնես ու վերջ: Ախր ես  էլ հավես չունեմ,   ալարում եմ ալարեմ:  Պառկել եմ ու մտածում եմ: Մտածո՜ւմ եմ, մտածո՜ւմ եմ, թե ձկներին  ոնց բռնեմ:  Գտա…
_Է~յ,_ասում եմ,_ ա՛յ ձկներ,  լողում եք ու լողում, լողակներդ ու պոչերդ եք շարժում, էդ ո±նց է, որ չեք ալարում:

Ձկները բլթացրին ու մտածեցին. «Ճիշտ որ,  հավես չունենք, ալարում ենք ալարենք»: Պոչերը էլ չշարժեցին, ծուլացան ու  ալարեցին, իջա~ն, իջա~ն, իջան ջրի հատակը:  Նավս լցվեց մի սար ձկով:  Պառկել եմ ու  ալարում եմ, ալարում եմ, ալարո~ւմ եմ, ձուկն էլ` շուրջս` ալարում է,  ալարում է, ալարո~ւմ է` մեծերը` փորիս, փոքրերը`  թաթիս:

Ըհը, ըհը,-մտածում եմ,- մի լիքը նավ ձուկ եմ բռնել, տուն գնալու ժամանակն է: Ինչպե՞ս գնամ, նավս ծակ է, թիավարել ալարում եմ: Որոշեցի իմ Ծույլ-գետի խելքը ուտել: Ասում եմ նրան.

_Ծույլի’կ-մայրիկ, անուշիկ-քաղցրիկ, գրկեցիր ինձ, գրկիդ մեջ պահեցիր: Բայց , ինչպես ասեմ, ես քեզ հարմար չեմ: Ամաչում եմ, բայց  կասեմ` դատող-բանող տղա եմ. աշխատող ու աշխատող,  վարում ու ցանում եմ,այնպես է լինում, որ գիրք եմ կարդում, տառ եմ սովորում,  մի քանիսն էլ արդեն գիտեմ: Աշխարհը շուռ գա, ես իմ գործը պիտի անեմ: Ամաչում եմ, որ ասում եմ, բայց  ինչ անեմ, այդպիսին եմ…

Խոսքս դեռ չէի ավարտել, Ծույլ – գետն այնպես վախեցավ, այնպես բարկացավ, ու ինձ  նավիս  հետ այնպես շպրտեց,  այնպես շպրտեց, որ հայտնվեցի ոչ թե գետափին, այլ տան շեմին:

Էս ի~նչ լավն է մեր Ծույլ գետը, էս ի~նչ լավ…Տանն էլ  լավ է: Ձկները` տնով մե~կ: Փոքրերը` ոնց որ սոխակ, մեծերին էլ ձիերի պես հեծնում ենք, քշում:Էս էլ Ծույլ-գետը:

 

Դպռոցի մոտակա այգում

Բարևձեզ այսոր ես գնացել եմ Բաղշյանի այգի։

Ես այնդեղ լիքը խաղացի ճոճորվեցի և վազեցի։ Ես շատ ուրախեյ, որ գնացի այգի։ Այտ այգին մեր դպռոցի կոխքի այգին է։ Ես իմ ամենալավ ընկերուհու հետ եյ խաղում Վիկտորիայի։ Ես այնդեղ շունիկներին սիրեցի և հետո լվացվեցի և այլն։ ԵՎ սկեյտ քշեցի ստեսուցուն։

 

 

 

 

 

Մեծ գյուտարարը

Մեծ գյուտարարը

Ջաննի Ռոդարի


Ժամանակին մի երիտասարդ էր ապրում: Նա երազում էր մեծ գիտնական դառնալ: Գիշեր-ցերեկ սովորում էր, երկար տարիներ, ու մի օր վերջապես ինքն իրեն ասաց.
– Ես շատ բան եմ սովորել, գիտնական եմ դարձել և հիմա բոլորին ցույց կտամ‚ թե ինչեր կարող եմ անել:
Միանգամից անցավ փորձեր անելուն: Նա հայտնաբերեց պանրի  անցքերը: Բայց հետո իմացավ‚ որ դրանք վաղուց հայտնաբերված են:
Ի՛նչ պիտի աներ, շարունակեց սովորել: Սովորում էր առավոտից իրիկուն, իրիկունից առավոտ, երկար ամիսներ: Մի օր վերջապես ինքն իրեն ասաց.
– Ավարտելու ժամանակն է, ես շատ բան եմ սովորել, գիտնական եմ դարձել և հիմա բոլորին ցույց կտամ‚ թե ինչեր կարող եմ անել:
Նա   անձրևանոցի վրայի անցքերն էր հայտնաբերել,և բոլորը մի լավ ծիծաղեցին իր վրա:
Գիտնականն էլի չհուսահատվեց‚ նորից սկսեց գրքեր կարդալ‚ փորձեր անել: Ու մի օր վերջապես ինքն իրեն ասաց.
– Ըհը՛, հիմա ես համոզված եմ‚ որ չեմ սխալվում: Հիմա ես իսկական  գիտնական եմ:
Բայց, արի ու տես, որ այս անգամ էլ սխալվեց: Նա նավերը ջրաներկով ներկեց. շա՜տ թանկ նստեց: Դա դեռ ոչինչ, ծովի ջրի գույնն էլ փոխվեց:
– Մեկ է` ես կդառնամ մեծ գիտնական‚-որոշեց   գյուտարարը, չնայած մազերն արդեն սպիտակել էին:
Նա նորից գրքերը ձեռքն առավ և այնքան պարապեց, որ իսկապես  գիտնական  դարձավ:  Այդ ժամանակ նա կարող էր հնարել՝ ինչ ուզեր: Լուսին գնալու մի մեքենա հորինեց: Մի գնացք էլ ստեղծեց, որն  ընդամենը մի բրնձահատիկով  կարող էր հազարավոր կիլոմետրեր սլանալ: Կոշիկներ կարեց‚ որոնք երբեք չէին մաշվում, ու էլի լիքը հետաքրքիր  բաներ..
Նա միայն մի բան չկարողացավ գտնել ՝ ինչպես սովորենք երբեք չսխալվել:
Երևի  ոչ ոք էլ չի կարող դա գտնել: 

  1. Իսկ դու ի՞նչ կուզեիր ստեղծել, որը հիմա չկա:

Ես կստեղծեի ակնոցներ, որը մի բան ես կորցրել կպնեի կոճակին ասեի ինչ ես ուզում գտնես և գտնեի։

 

  1. Գտի՛ր հատկանիշ ցույց տվող բառերը:

Մեծ, երկար, շատ, իսկական, հետաքրքիր,

 

  1. Պատմության գոյականներն առանձնացրու՛, նրանց ածականներ ավելացրու՛ և բառակապակցություններ ստացի՛ր(օրինակ՝ երիտասարդ-խելացի երիտասարդ):

Ճշմարտախոս գիտնական, գեղեցիկ տարիներ, անհաջող  փորձեր, աղի պանիր, ուրախ առավոտ, տխուր իրիկուն, շքեղ օր, թաց անձրեվանոց, մեծ անցքեր, հտաքրքիր գրքեր, խորտակված նավ, խաղաղ ծով, բարի գյուտարար, կլոր լուսին, մեծ մեքենա,

Ուշի գյուղը գտնվում է Արագած լեռան հարավ -արևելյան ստորոտին։

Ուշիից 1կմ արևմուտք, բարձունքի վրա գտնվում է Ս.Սարգիս վանքը։ Համալիրի կազմում են երկու եկեղեցի, գավիթը, շրջապատող պարսպապատերը և բնակելի տների փլատակներ` կառուցված ամրոցապատերի երկաjնքով, ներսից։

Պահպանված հնագույն կառույցը բարձունքի վերին մասում տեղադրված միանավ, թաղածածկ, կիսավեր եկեղեցին է, որն ըստ արձանագրության կառուցվել է 1203թ-ին։ Միակ մուտքը արևմուտքից է։ Պատերը շարված են սև, մաքուր տաշված տուֆաքարերից։

Հարավից կից է համալիրի երկրորդ եկեղեցին, որն ունի համեմատաբար ավելի մեծ չափեր։ Պահպանվել են միայն պատերի ներքևի մասերը և առանձին մանրամասեր (թմբուկի զարդագոտու և զարդաքանդակներով մշակված քիվի մնացորդները)։ Երկրորդ եկեղեցուն հարավից կից է քառակուսի գավիթը: Ամբողջովին խաթարված է ծացքը, պահպանվել են արևմոտյան և հարավային պատերի առանձին հատվածները։

Պահպանվել են արևմտյան մուտքը, արևելյան պատի կամարակապ բացվածքը և հարավային պատի լայն, զույգ լուսամատները։ Վանքը շրջապահով ուղղանկյուն եզրաձև ունեցող պարիսպները կառուցվել են 1654թ-ին, Ոսկան վարդապետի կոխմից։ Պատերը բազմալտից են՝ ուժեղացված կիսաշրջանաձև և ուղղանկյուն բուրգերով։

գյուղի շրջակայքում պահպանվել են բերդ, գյուղատեղի (Հին Ուշի)։

 

Տարօրինակ հարցեր

Ջաննի Ռոդարի

Կար-չկար մի տղա, որն ամբողջ օրը սրան-նրան ձանձրացնում էր իր հարցերով: Հարցեր տա­լն, իհարկե, վատ բան չէ, ընդհակառակը, հարցասիրությունը գովելի է, բայց վատն այն էր, որ այդ տղայի հարցերին ոչ ոք չէր կարողանում պատասխանել:
Ասենք, գալիս էր ու հարցնում.
– Ինչո՞ւ դարակները սեղան ունեն:
Մարդիկ զարմանքից աչքերը չռում էին, կամ էլ հենց այնպես պատասխանում.
– Դարակները նրա համար են, որ նրանց մեջ որևէ բան դնեն, օրինակ՝ սպասք, դանակ, պա­տառաքաղ և այլն:
– Ես գիտեմ՝ ինչի համար են դարակները, բայց ինչո՞ւ դարակները սեղան ունեն:
Մարդիկ թոթվում էին ուսերը և հեռանում:
Մի ուրիշ անգամ նա հարցնում էր.
– Ինչո՞ւ պոչը ձուկ ունի:
Կամ թե՝
– Ինչո՞ւ բեղերը կատու ունեն:
Տղան մեծանում էր, բայց շարունակում էր ինչուիկ մնալ, և այն էլ՝ ոչ թե սովորական, այլ՝ թարս ինչուիկ: Մեծանալուց հետո էլ նա դիմում էր բոլորին զանազան հարցերով: Պարզ է, որ ոչ ոք չէր կարող պատասխանել նրա հարցե­րին: Բոլորովին հուսահատվելով՝ թարս ինչուիկը տեղափոխվեց մի սարի գագաթ, իր համար խրճիթ շինեց և այնտեղ հնարում էր նոր-նոր հարցեր: Հնարում էր, գրում տետրի մեջ, իսկ հետո շատ էր չարչարվում, որ  գտնի դրանց պատաս­խանները: Ամբողջ կյանքում նա այդպես էլ երբեք չգտավ իր հարցերի պատասխան­ները:
Եվ ինչպե՞ս գտներ, եթե նրա տետրում գրված էր. «Ինչո՞ւ ստվերը բարդի ունի: Ինչո՞ւ ամ­պերը նամակ չեն գրում: Ինչո՞ւ նամականիշները գարեջուր չեն խմում»:
Աստիճանաբար նրա մորուքն աճեց, մի երկա՜ր մորուք դարձավ: Հարցասերը չէր էլ մտածում այն սափրել. դրա փոխարեն նա  նոր հարց էր հորինում. «Ինչո՞ւ մորուքը դեմք ունի»:
Երբ նա մահացավ, մի գիտնական ուսումնասիրեց նրա կյանքը և զարմանալի հայտ­նագործություն կատարեց. պարզվեց, որ այդ ինչուիկը սովոր էր գուլպաները թարսերես հագնել և այդ­պես էլ հագնում էր իր ողջ կյանքում: Հենց այդ պատճառով էլ մինչև վերջ չսովորեց ճիշտ հար­ցեր տալ:
Հապա նայիր քո գուլպաներին, ճի՞շտ ես հագել:

 

Հարցեր և առաջադրանքներ

  1. Դեղինով նշված բառերն առանձնացրո՛ւ և բացատրական բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր:                                               թոթվում – պապանձվում                                                                զանազան-տարբեր, տեսակ-տեսակ                                                խրճիթ-հասարակ փոքրիկ տնակ
  2. Քո կարծիքով ինչո՞ւ էր Ինչուիկը տարօրինակ հարցեր տալիս:    Նա ուզում էր որ իրեն բոլորն հասկանաին։
  3. Քեզ համար ի՞նչն է ձանձրալի:                                                           Ձանձրալի են Ինչուիկի տարօրինակ հարցերը:
  4. Փորձի՛ր պատասխանել Ինչուիկի հորինած հարցերին:

ա. – Ինչո՞ւ դարակները սեղան ունեն:                                                 Սեղանը պետք է դարակներ ունենա

բ. – Ինչո՞ւ ձուկը պոչ ունի:                                                                  

գ. – Ինչո՞ւ բեղերը կատու ունեն:                                                         Կատուն պետքե  բեղեր ունենան

դ. – Ինչո՞ւ ամ­պերը նամակ չեն գրում:                                               Ամպը նամակ չի կարող գրել                                            

ե. – Ինչո՞ւ մորուքը դեմք ունի:                                                            Դեմքը մորուք պետքե ունենա

  1. Տեքստից դուրս գրի՛ր բարդ բառեր և օգտագործելով նրա մասերը՝ նոր բառեր կազմի՛ր:                                                           հարցասիրություն-հարց,սիրել                                                       հուսահատվել-հույս , հատվել                                                          հարցվասեր- հարց, սեր                                                                   թարսերես-       թարս ,երես
  2. Դուրս գրիր ինչպիսի՞ հարցին պատասխանող ածականները:      տարօրինակ, թարս, սովորական, երկար, զանազան։
  3.  Գտի՛ր գոյականները, նրանց հատկանիշներ՝ ածականներ ավելացրու: Սիրուն տղա, մեծ դարակներ, լավ մարդիկ, մաքուր սպասք, սուր դանակ։

 

13.04.2021

 

 

6 

0 

0 

1 

0 

 

 

 

– 

4 

2 

6 

7 

2 

 

 

 

 

 1

 7

 3

 3

 8

 

 

 

 

 

7 

1 

0 

0 

0 

 

 

 

– 

2 

1 

4 

8 

6 

 

 

 

 

 4

 0

 5

 1

 4

 

 

 

 

 

8 

0 

5 

0 

6 

 

 

 

– 

3 

4 

6 

7 

9 

 

 

 

 

 4

 5

 9

 2

 7

 

 

 

 

 

2 

1 

0 

0 

6 

 

 

 

– 

 

5 

4 

1 

7 

 

 

 

 

 1

 6

 5

 8

 9

 

 

 

 

 

3 

9 

2 

1 

0 

 

 

 

– 

 

2 

8 

4 

6 

 

 

 

 

 3

 6

 4

 7

 4

 

 

 

 

 

6 

7 

0 

1 

9 

 

 

 

+ 

4 

2 

6 

7 

2 

 

 

 

 1

 0

 9

 6

 9

 1

 

 

 

 

 

9 

6 

2 

1 

7 

 

 

 

+ 

 

2 

9 

8 

6 

 

 

 

 

 9

 9

 2

 0

 3

 

 

 

 

 

4 

3 

6 

5 

3 

 

 

 

+ 

1 

2 

4 

7 

7 

 

 

 

 

 5

 6

 1

 3

 0

 

 

 

 

 

2 

9 

5 

0 

6 

 

 

 

+ 

1 

8 

5 

6 

3 

 

 

 

 

4 

 8

 0

 6

 9

 

 

 

 

 

2 

6 

9 

7 

5 

 

 

 

+ 

2 

6 

9 

7 

5 

 

 

 

 

 5

 3

 9

 5

 0

 

 

 

Միլանի քաղաքի մասին

Միլանը Իտալիայի երկրորդ  խոշորագույն քաղաքն է: Այնտեղ են գտնվում բազմաթիվ մշակույթային հաստատություններ, ակադեմիաներ, համալսարաններ, ՛՛Լա Սկալա՛՛ օպերային թատրոնը և այլն: Քաղաքը հանդիսանում է ամենահաջողակ ֆուտբոլային ակումբներից երկուսի ՛՛Միլանի՛՛ ու ՛՛Ինտերի՛՛: Հայտնի մարդիկ, որոնք ծնվել են Միլանում. Անտոնիո Ռոսսինի – կոմպոզիտոր 

Ռենատա Տեբալդի – օպերային երգչուհի 

Ռից Օրտալինի – կոմպոզիտոր 

Լակուն Գոհիլ – թմկահար 

Ադրիանո Չելենտանո – կոմպոզիտոր, և երգիչ 

Ստեֆանո Գաբանա – դիզայներ 

Աոչիմբոլդո – նկարիչ 

և շատ ու շատ ուրիշներ:  

Easter Celebration in Armenia

Easter Celebration in Armenia

Every Christian country celebrates Easter – the death and resurrection of Jesus Christ.

Christians believe that Jesus Christ – the son of God, died for their sins and returned to life three days later to fight death and evil.

Christians celebrate Easter two days after Good Friday, the day of the crucifixion of Jesus Christ. In Armenia, people go to church, lent, paint eggs, fight with the eggs, gather together to celebrate the resurrection of Jesus Christ.

Easter is a Christian holiday. Jesus died because of our sins and resurrected to protect us from devil. We celebrate it to thank Him for his sacrifice.

Being the first Christian country, Armenian Easter traditions are unique. Armenian women bake a cake. People paint boiled eggs especially in red color, which symbolizes the color of Jesus’ blood. Armenian children fight with the eggs. People also lent before Easter. The 40-day fast of Lent is said to commemorate the 40-day fast of Christ.

Speaking about the traditional Easter food in Armenia we should mention that Armenian women bake a cake with white flavoring, which symbolizes purity, make fried fish, herbs of different kinds, boil and paint eggs in different colors, rice with raisins (dried grapes) and dried fruits.

Easter Sunday in Armenia is really amazing.

Vocabulary

death-մահ

resurrection-հարություն

sin-մեղք

evil-չարիք

crucifixion-խաչելություն

church-եկեղեցի

lent-պաս պահել

sacrifice-զոհաբերություն

symbolize-խորհրդանշել

blood-արյուն

purity-մաքրություն

herbs-կանաչեղեն

raisin-չամիչ

rice-բրինձ

dried fruit-չիր